چطور با اعتماد کردن به خداوند موفق شویم؟

همه ما در طول روز کارهایی را انجام می‌دهیم که قادر به انجام آن هستیم؛ اما انجام بعضی از کارها از توان ما خارج هستند و برای انجام آن به کمک احتیاج داریم. بعضی کارها هم هستند که ما توان انجام آن را داریم اما از ریسک بالایی برخوردارند و انجام خیلی از این کارها برای کسب موفقیت‌های دلخواهمان الزامی هستند. حالا اگر بتوانیم با اعتماد به خداوند و توکل به او، به احساس آرامش برسیم، امکان قدم برداشتن برایمان فراهم می‌شود و می‌توانیم در مسیر رسیدن به اهدافمان روبه‌جلو حرکت کنیم و از چیزی نترسیم!

اعتماد به خداوند یعنی چه؟

وقتی که می‌خواهیم کاری مثبت و در جهت پیشرفت و کسب موفقیت‌های مختلف انجام بدهیم اما می‌ترسیم (از شکست، از حرفِ مردم و یا…)، اینکه در درون خودمان قبول کنیم که خداوند هوای ما را دارد و همیشه کمکمان می‌کند و با تکیه بر خداوند، قدم برداریم و حرکت کنیم، این یعنی به خداوند اعتماد داریم!

لازمۀ اینکه به خداوند اعتماد داشته باشیم این است که بدانیم خداوند منبع خیر و خالق تمام جهان هستی است و بدون اذن او حتی برگی از درخت نمی‌افتد؛ زمانی که به این یقین برسیم می‌دانیم که هر خیر و خوبی‌ای که در این دنیا وجود دارد از سمت خداوند است و هیچ اتفاقی به‌صورت شانسی و خارج از قوانین جهان هستی رخ نمی‌دهد.

توکل به خداوند یعنی چه؟

زمانی که به خداوند اعتماد داشته باشیم، می‌توانیم به خداوند توکل هم داشته باشیم. توکل یعنی خداوند را تکیه‌گاه مطمئن خود بدانیم و امورمان را به خداوند بسپاریم؛ خداوندی که به تمام نیازهای ما آگاه است و نسبت به ما بسیار مهربان.

جبرئیل دربارۀ «توکل» به پیامبر می‌گوید: «آگاهی به این که مخلوق، زیان و نفعی نمی‌رساند، چیزی نمی‌بخشد، مانع چیزی نمی‌شود و توکل در مأیوس گشتن از خلق است. پس زمانی که بنده به چنین معرفتی رسید، برای غیر خدا کار نمی‌کند، به‌غیر او امید نمی‌بندد، از غیر او نمی‌ترسد و طمع به‌غیر خداوند ندارد؛ این معنی توکل بر خداوند است». (بحارالانوار، ج 68 – ص 138، حدیث 23)

یادمان باشد که خداوند خالق ما و تمام جهان هستی است و قطعاً حتی تهیه یک‌لقمۀ نان هم، به هماهنگی تمام اجزای جهان هستی بستگی دارد، چیزی که تنظیم و هماهنگی آن از عهده بشر خارج است و اگر خداوند شرایط چیزی را فراهم نیاورد، هیچ نفعی به ما نخواهد رسید.

اعتماد حضرت ابراهیم (ع) به خداوند

حتماً داستان حضرت ابراهیم (ع) را شنیده‌اید! او آن‌چنان خداوند را منبع خیر و به‌عنوان تنها نیروی حاکم بر جهان هستی می‌دانست، آن‌چنان یقین داشت خداوند محافظ هر جنبنده‌ای است و برگی بدون اذن او از درخت نمی‌افتد که، کاملاً تسلیم او بوده و حاضر می‌شود از هر چیزی که متضاد با «اعتماد به خداوند» است دوری کند.

اعتماد او به خداوند به حدی بود که توانست بدون هیچ تردیدی در درست یا نادرست بودن تصمیمش، طبق دستور خداوند، با قلبی سرشار از یقین، همسرش هاجر و طفل شیرخواره‌اش را در بیابان رها کند!

آنگاه که فرمان قربانی کردن پسرش، حضرت اسماعیل (ع) را دریافت کرد، با اعتمادی که به خداوند داشت، تسلیم فرمان او شد و هنگامی که به فرمان خداوند عمل کرد و خواست فرزندش را قربانی کند، وحی رسید که دست نگه دارد و به‌جای حضرت اسماعیل (ع)، گوسفند را ذبح کند.

حضرت ابراهیم (ع) همیشه با اعتماد و توکلی که به خداوند داشت، در تمامی امتحانات خود پیروز و سربلند بیرون می‌آمد و به جایگاهی رسید که لقب «خلیل‌الله» یا «دوست خدا» به او داده شد.

صادقانه بگوییم، کدام یک از ما می‌توانیم آن‌قدر به خداوند اعتماد داشته باشیم و تسلیم امر او باشیم که فرزند دلبندمان را قربانی کنیم؟!

همواره آرزویم این است که بتوانم به آن ایمان حقیقی و تسلیم بودن حضرت ابراهیم (ع) در برابر خداوند، برسم و بتوانم آن را در رفتار و عملم نشان دهم و درنهایت بتوانم به شما و به تمام افرادی که می‌خواهند خوب زندگی کنند و کمک کنند تا جهان جای بهتری برای زندگی‌کردن باشد، آن را توصیه کنم.

باور کنید که ما هم می‌توانیم به آن درجه از ایمان و اعتماد به خداوند برسیم؛ فقط کافی است که خودمان بخواهیم! زیرا اگر یک نفر توانسته باشد به نقطه‌ای برسد، دیگران هم می‌توانند، فقط باید مثل او فکر و مثل او عمل کنند.

با اعتماد به خداوند ایمان به موفقیت شکل می‌گیرد

همان‌طور که گفتم خیلی وقت‌ها لازم است برای رسیدن به موفقیت‌های دلخواهمان، کارهایی انجام دهیم که یا ریسک زیادی دارند یا قادر به انجام آن کارها نیستیم؛ حالا اگر بتوانیم به خداوند اعتماد کرده و به او توکل کنیم، می‌توانیم به احساس آرامشی برسیم که برای قدم برداشتن در مسیر اهدافمان ضروری و لازم است. زیرا به‌خاطر ترسی که قبل از قدم برداشتن وجود دارد، اکثر افراد کوچک‌ترین قدمی برنمی‌دارند، آنها تنها مسیرشان را تغییر می‌دهند و بی‌خیال اهدافشان می‌شوند.

برای مثال دو نفر را درنظر بگیرید که می‌خواهند یک کسب‌وکار یکسان را در یک منطقه یکسان راه‌اندازی کنند؛ نفر اول به‌خاطر حرف‌هایی که از این‌وآن شنیده و تصور درصد ریسک بالای آن کسب‌وکار، به منطق خود اطمینان می‌کند و بی‌خیال آن شده و به دنبال یک کسب‌وکار دیگر می‌رود. نفر دوم با اینکه همان حرف‌ها را از دیگران شنیده و فکر می‌کند که درصد ریسک بالایی دارد، اما برخلاف منطق و با اعتماد به خداوند کسب‌وکارش را شروع می‌کند و پس از مدتی به موفقیت‌های روزافزون مالی و شغلی می‌رسد.

اینجا تفاوت شخصی که به خدا اعتماد می‌کند و شخصی که فقط به منطق اعتماد می‌کند، مشخص می‌شود. یادتان باشد که خیلی وقت‌ها انجام برخی از کارها از نظر منطقی درست نیست ولی اگر به خدا اعتماد کنیم و همان کار را به‌درستی انجام دهیم، موفقیت‌های بسیار بزرگی را برایمان ایجاد می‌کند.

همچنین با اعتماد به خدا و توکل به او می‌توانیم انجام کارهایی که از توانمان خارج هستند را به خداوند واگذار کنیم تا در طی روندی که نمی‌دانیم چه خواهد بود، آن‌ها را برایمان انجام دهد.

برای مثال فردی را درنظر بگیرید که در یک اداره، به‌خاطر نقص‌هایی که در پرونده‌اش وجود دارد، کارش گیر کرده است و جلو نمی‌رود؛ این فرد هرچقدر تلاش می‌کند تا نواقص پرونده را برطرف کند اما هر بار یک جای کار می‌لنگد!

در نهایت یاد آموخته‌هایش افتاده و با اعتماد به خداوند کار پرونده را به او می‌سپارد؛ پس از مدتی، یکی از کارمندان آن بخش از اداره تغییر می‌کند و آن کارمند جدید راهکاری جدید را برای رفع نواقص پرونده این فرد، به او می‌گوید؛ درنهایت در صحیح‌ترین زمان و در بهترین مکان نواقص پرونده برطرف شده و کار این فرد انجام می‌شود.

اینکه به خداوند اعتماد داشته باشیم خیلی مهم است؛ خداوند عاشق بندگانش است و همواره بندگان خود را کمک می‌کند، حتی اگر آن فرد خودش هم متوجه نشود که به‌خاطر کمک خداوند موفق شده است.

آیا درست است که هیچ قدمی برنداریم و فقط از خدا بخواهیم؟

البته این صحبت‌ها این به این معنی نیست که اگر می‌خواهیم کاری انجام دهیم، کلاً هیچ حرکت نکنیم و هیچ قدمی برنداریم و فقط بگوییم که خداوند همۀ کارها را انجام می‌دهد! اعتماد به خداوند یعنی این که ما قدم برمی‌داریم درحالی‌که به خداوند اعتماد داریم، در حالی می‌دانیم که خداوند کمکمان می‌کند.

گر توکل می‌کنی در کار کن؛
کشت کن پس تکیه بر جبّار کن
(مولوی)

نظر شما را به این نقل نیز جلب می‌کنم:

روزی حضرت موسی (ع) مریض شد و بنی‌اسرائیل به عیادت او آمدند؛ به او گفتند اگر با فلان گیاه خود را معالجه کنید بهبود می‌یابید. حضرت موسی (ع) گفت: من خود را معالجه نمی‌کنم تا خداوند مرا شفا دهد. پس از اینکه مدتی از بیماری حضرت موسی (ع) گذشت و بهبود نیافت، خداوند به او وحی کرد: به عزت و جلالم سوگند که شفایت نمی‌دهم مگر آنکه خود را به‌وسیلۀ همان گیاه که بنی‌اسرائیل گفتند، درمان کنی. سپس حضرت موسی (ع) از آن دارو استفاده کرد و بهبود یافت؛ سپس خطاب رسید: ای موسی، تو می‌خواستی با توکل خود حکمت مرا باطل کنی و به جز من کیست که در ریشۀ آن گیاه، آن فایده‌ها و اثر شفابخش را قرار داده است؟

همچنین به این نقل دقت کنید:

زاهدی از شهر بیرون رفت و در دامنۀ کوهی منزل برگزید، او می‌گفت: من از هیچ‌کس درخواستی نمی‌کنم تا خداوند روزی مرا برساند. یک هفته به این صورت گذشت و غذایی برایش نرسید؛ تا اینکه نزدیک بود گرسنگی او را از پای در آورد. آنگاه عرض کرد، پروردگارا روزیم را برسان وگرنه جانم را بستان و راحتم کن. خطاب رسید: به عزت و جلالم سوگند که به تو روزی نمی‌دهم مگر آنکه وارد اجتماع شوی و با مردم زندگی کنی. آنگاه او از کوه پایین آمد و روانۀ شهر شد؛ وقتی به شهر رسیدن، مردم برایش آب و غذا آوردند. آنگاه خداوند به او خطاب کرد: ای زاهد، تو می‌خواستی با زهدت حکمت مرا باطل کنی، مگر نمی‌دانی که فراهم ساختن روزی بندگانم به دست بندگان نزد من محبوب‌تر از آن است که بی‌واسطه روزی‌شان را برسانم؟

این قانون جهان هستی است که اگر می‌خواهید نتیجه بگیرید باید حرکت کنید؛ حتماً شنیده‌اید که می‌گویند: «از تو حرکت، از خدا برکت»؛ این‌ها نشانه تغییرناپذیری قوانین جهان هستی هستند. پس اگر به این فکر می‌کنید که کار و زندگی‌تان را رها کرده و در گوشه‌ای بنشینید و فقط دعا کنید تا به خواسته‌هایتان برسید، این یک اشتباه بزرگ است! همان‌طور که در مقالۀ «قانون جذب چیست؟» توضیح دادم، خداوند از راه‌های طبیعی به ما نعمت عطا می‌کند.

آیات قرآن درباره اعتماد به خدا

اکنون بیاید اهمیتِ اعتماد کردن به خداوند را در سه آیه از قرآن نیز بررسی کنیم:

إِنَّهُ لَیْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَی الَّذینَ آمَنُوا وَ عَلی‏ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ

«که البته شیطان را هرگز بر کسانی که به خدا ایمان آورده و بر پروردگارشان توکل و اعتماد می‌کنند تسلط نخواهد بود.»
(سوره نحل، آیه 99)

… وَشَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ

«… با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن زیرا خداوند توکل‏کنندگان را دوست می‌دارد»
(سوره آل عمران، آیه 159)

وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ …

«و از جایی که حسابش را نمی‌کند، به او روزی می‌رساند، و هر کس بر خدا اعتماد کند خدا برای او بس است …»
(سوره طلاق، آیه 3)

سخن عمیق امام جواد (ع) درباره اعتماد به خداوند

نظر شما را به این نقل بسیار مهم و عمیق از امام جواد (ع) جلب می‌کنم که می‌فرمایند: «اعتماد به خداوندِ متعال، بهای هر چیز گرانی است و نردبان رسیدن به هر بلندایی».

به این سخن بسیار ارزشمند با دقت فکر کنید؛ از این نقل می‌توان فهمید که با اعتماد کردن به خداوند به هر خواسته‌ای که می‌خواهید، می‌توانید دست پیدا کنید؛ حال این خواسته هرچقدر که می‌خواهد بزرگ باشد! و باتوجه‌به بخش دوم این نقل نیز می‌فهمید که با اعتماد به خداوند و توکل به او، به هر هدفی می‌توانید برسید، هرچند که به‌ظاهر دست‌نیافتنی باشد!

سخن پایانی

برای رسیدن به اهداف، لازم است که ما سلسله مراتبی از عوامل، تجربیات و اتفاقات مختلف را طی کنیم؛ زمانی که وارد میدان عمل می‌شویم و کلیه عوامل و مقدمات را برای رسیدن به هدفمان آماده می‌کنیم، تنها چیزی که میان ما و هدفمان فاصله می‌اندازد، مواردی مثل سستی اراده، ترس، غم و اندوه، شتاب‌زدگی و اضطراب است. در چنین مواقعی اگر بتوانیم به خداوند مهربان اعتماد و توکل داشته باشیم، با این کار اراده خود را قوی و عزم خود را جزم می‌کنیم و تمامی این احساسات را خنثی کرده و در مسیر رسیدن به اهدافمان گام بر می‌داریم.

اعتماد به خداوند نیز یکی از عوامل بسیار مهم برای رسیدن به موفقیت‌های دلخواه بود که در این مقاله دربارۀ آن صحبت کردیم. بنابراین هروقت که ترسیدید و در مسیر خواسته‌هایتان قدمتان لرزید، این مقاله و نکات مهم آن را به یاد بیاورید و با اعتماد به خداوند، قوی‌تر و همراه با امید حرکت کنید تا با کمک خدا به اهداف موردنظر خود دست یابید.

از شما عزیزان خواهشمندیم درصورتی‌که این مقاله برایتان مفید واقع شد، آن را با افرادی که خواهان موفقیت هستند به اشتراک بگذارید و در بخش دیدگاه‌ها، نظرات، انتقادات و نکاتی که فکر می‌کنید بهتر است به این مقاله اضافه شود را مطرح فرمایید تا همگی از آن بهره‌مند شویم.

دانلود فایل کتابچه الکترونیکی این مقاله (PDF)

حجم این فایل: 789 کیلوبایت (بسیار کوچک)

سلامت این فایل تایید شده است.

برای دانلود این فایل روی دکمه زیر کلیک کنید:

دانلود فایل به صورت مستقیم

شما می‌توانید برای دانلود این فایل، این QR Code را اسکن کنید.
(راهنمای استفاده)